Η Γερακαρού βρίσκεται στο 36km Θεσ/νίκης-Καβάλας, πάνω στο παλαιό δρόμο προς Καβάλα, σε υψόμετρο 140m, με έκταση 825 στρ και αγροτική έκταση 17.156στρ. Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή του 2011, ο πληθυσμός ανέρχεται σε 1.223 κατοίκουςενώ στην απογραφή του 2021 μειώθηκε περίπου στους 700 κατοίκους. Με το σχέδιο "Καποδίστριας" υπήρξε Δήμος Κορώνειας στην ευρύτερη περιοχή, συμπεριλαμβάνοντας τα χωριά Βασιλούδι, Λαγκαδίκια, Αγ. Βασίλειο και Αρδαμέρι, ενώ με την τελευταία αναδιάρθρωση στο σχέδιο "Καλλικράτης" ανήκει στο Δήμο Λαγκαδά. Πολιτικά ανήκει στη Β' Περιφέρεια Θεσσαλονίκης ενώ εκκλησιαστικά στη Μητρόπολη Λητής και Ρεντίνης.
Επισκέψιμοι χώροι: Ι.Ν Αγίου Γεωργίου (παλαιός-ιστορικός ναός), παλαιό Δημοτικό Σχολείο, Βιότοπος λίμνης, γραφικά εξωκκλήσια (Α.Δημητρίου, Πέτρου και Παύλου, Αγ.Σοφίας, Αγ.Ραφαήλ), πανέμορφο δασύλλιο Γερακαρούς με το ποτάμι που πηγάζει από τις παρυφές του Χορτιάτη.
Κάτοικοι: Ντόπιοι, Πόντιοι(Τραπεζούντα-Σαμψούντα_Φάτσα)κτλ),Μικρασιάτες(Σμύρνη-περίχωρα), Θρακιώτες,Σαρακατσάνοι. Στο χωριό μας θα βρείτε τις εξής υπηρεσίες και συλλόγους:
-ΚΕΠ
-ΒΟΗΘΕΙΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ.
-ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΕΡΑΚΑΡΟΥΣ "ΤΑ ΓΕΡΑΚΙΑμε τη δανειστική του Βιβλιοθήκη.
-ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΦΙΛΩΝ ΙΑΤΡΕΙΟΥ.
-ΑΘΛΗΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ "ΔΟΞΑ ΓΕΡΑΚΑΡΟΥΣ".
-ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ.
-ΑΘΛΗΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ «ΔΥΝΑΜΗ ΚΟΡΩΝΕΙΑΣ». -ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΟΝΕΩΝ ΚΑΙ ΚΗΔΕΜΟΝΩΝ.
.Λοιπές ιδιωτικές πρωτοβουλίες κυρίως για τα παιδιά μας:
-Κατηχητικό ενορίας Αγ.Γεωργίου.
-Μπαλέτο υπό τον κ.ΣάββαΧωλίδη.
ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΥΠΗΡΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΗΛΕΦΩΝΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ:
Τηλ Γραφείου Προέδρου: 2393330381/ 6974826011 Γραμματεία Στο πρώην Δημαρχείο Κορώνειας: 2393330300, 2393330331-4, fax 2393022157.
ΚΕΠ Κορώνειας: 2393330344- fax 2393330343.
Δημοτικό Σχολείο: 2393022334.
Ιερός Ναός Γεννήσεως της Θεοτόκου: 2393023340-fax 2393023340 .
Ιατρείο Γερακαρούς:2393022647.
Βοήθεια στο σπίτι: 2393330322.
Τοπικό κατάστημα ΕΛΤΑ: 2393022402-6983869563.
Οι πληροφορίες σχετικά με τα τμήματα, τις ώρες και τις μέρες λειτουργίας καθώς και λοιπών υπηρεσιών θα εμπλουτίζεται συνεχώς... ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΠΟ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟ ΑΒΡΑΑΜ ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΥΡΥΤΕΡΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ Στην πρόσκληση του προέδρου του Πολιτιστικού Συλλόγου Γερακαρούς Λαγκαδά
«τα Γεράκια» να γράψω στην εφημερίδα που προγραμματίζει ο σύλλογος να
κυκλοφορήσει το ιστορικό του χωριού μας, Γερακαρού, θα προσπαθήσω να καταγράψω μερικές πληροφορίες που συγκέντρωσα, είτε από βιβλία, είτε από προφορικές συνεντεύξεις με κατοίκους του χωριού.
Σε καμία περίπτωση αυτή η καταγραφή δεν μπορεί να θεωρηθεί «Ιστορία του χωριού», γιατί όπως θα διαπιστώσετε και εσείς πολλά σημεία χρειάζονται περισσότερη μελέτη και έρευνα σε βάθος. Ίσως γίνει αφορμή για τους νέους του χωριού μας για εμβάθυνση και περισσότερη διερεύνηση του όλου θέματος.
Θα ήταν μεγάλη χαρά οποιαδήποτε παρατήρηση, προφορική ή γραπτή από τους
χωριανούς και φiλους, να έφτανε στον γράφοντα ή την συντακτική επιτροπή -για συμπλήρωση ή διόρθωση τυχόν λανθασμένων στοιχείων, σε επόμενο τεύχος της εφημερίδας. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ- ΜΥΓΔΟΝΙΑ Οι ευρύτερες γεωγραφικές ενότητες στις οποίες διαιρούνταν η Μακεδονία κατά την αρχαιότητα είναι τρεις: η άνω, η κάτω και η ανατολική Μακεδονία. Εμείς θα αναφερθούμε στην κάτω Μακεδονία όπου, όπως θα δούμε βρίσκεται και το χωριό μας.
Η κάτω Μακεδονία αποτελούνταν από τις περιοχές της Πιερίας, της Βοττιαίας, της Εορδαίας, της Αλμωπίας, της Αμφαξίτιδος και της Μυγδονίας, που καλύπτουν το σύνολο περίπου της σημερινής κεντρικής Μακεδονίας. Ας δούμε αναλυτικά και οριοθετικά την έκταση της κάθε μίας περιοχής:
Η νοτιότερη από τις περιοχές αυτές, δηλαδή η Πιερία, εκτεινόταν στον χώρο που οριοθετούν ο ποταμός Πηνειός, οι πρόποδες του Ολύμπου και ο ποταμός Αλιάκμονας.
Οι σημαντικότερες από τις πόλεις της από νότο προς βορρά ήταν: το Ηράκλειο
(κοντά στον Πλαταμώνα), τα Λείβηθρα (κοντά στην Λεπτοκαρυά), το Δίον (κοντά στη Μαλαθρία), η ιερή πόλη των Μακεδόνων. η Πύδνα (κοντά στον Μακρύγιαλο) και η Μεθώνη (κοντά στο Ελευθεροχώρι).
• Η Βοττιαία, που αποτελούσε το κέντρο του Μακεδονικού κράτους, βρισκόταν βόρεια της Πιερίας και εκτεινόταν μεταξύ Αλιάκμονα και του Αξιού και προς Βορράν ως τις υπώρειες του όρους Πάικου.
Σημαντικότερες πόλεις της ήταν: οι Αιγαί (σημερινή Βεργίνα) πρώτη πρωτεύουσα του βασιλείου (εστία της μακεδονικής βασιλείας, όπως αναφέρει ο Διόδωρος), η Βέροια, η Μίεζα (μεταξύ Νάουσας και Λευκαδίων, όπου και η σχολή του Αριστοτέλη), η Έδεσσα, η Κύρρος (κοντά στο Παλαιόκαστρο), η Πέλλα (σημερινή παλαιά Πέλλα.), δεύτερη πρωτεύουσα του βασιλείου, και ορισμένες άλλες πόλεις όπως λ.χ. οι Ίχναι και η Άλωρος για την θέση των οποίων δεν υπάρχει ομοφωνία μεταξύ των ειδικών.
• Η Εορδαiα. βρισκόταν δυτικά της Βοττιαίας και καταλάμβανε τον χώρο περίπου που κατέχει σήμερα η ομώνυμη επαρχία, με. μοναδική γνωστή πόλη την Κέλλη . (στο νότιο άκρο της λίμνης του Οστρόβου). • Βορειοδυτικά. της Βοττιαίας, στην κοιλάδα των Μογλενών, με βόρειο σύνορο το όρος Καϊμακτσαλάν εκτεινόταν η Αλμωπία. Ορισμένες από τις γνωστές πόλεις της, των οποίων ωστόσο δεν είναι δυνατό να καθοριστεί η θέση, ήταν η Όρμα, η Ευρωπός και η Άψαλος.
• Βόρεα της Μυγδονίας και νότια της Παιονίας, κατά μήκος των δύο οχθών του Αξιού, με βόρειο όριο τα στενά του ΔεμίrΚαπού βρισκόταν η Αμφαξίτις. Γνωστές πόλεις της από Νότο προς Βορράν ήταν: η Αλλάντη (ή .Αλλάντιον πιθανώς στη σημερινή Νέα Χαλκηδόνα), ο Ευρωπός, η Γορτυνία (νότια της Ειδομένης) και η Ειδομένη.
• Η τελευταία από τις περιοχές της κάτω Μακεδονίας, η Μυγδονiα, εκτεινόταν από την ανατολική ·όχθη του Αξιού ως τον Στρυμονικό κόλπο προς Ανατολάς και από τον Χορτιάτη (Κισσό) ως το όρος Βερτίσκο προς Βορράν. Σημαντικότερες πόλεις της ήταν η Θέρη που αργότερα ονομάστηκε Θεσσαλονίκη και που απ' αυτήν πήρε το όνομα ο Θερμαϊκός, η Λήτη (σημερινή Λητή), τα Καλίνδοια (σημερινή Καλαμωτό), η Απολλωνία (νότια της λίμνης Βόλβης, κοντά στη σημερινή Νέα. Απολλωνία) και ανατολικά της Βόλβης η Αρέθουσα παρά τον Ρήχιο ποταμό και ο Βορμίσικος. Στις περιοχές της κάτω Μακεδονίας ανήκε κατά καιρούς και η περιοχή της Ανθεμούντος (σημερινή Γαλάτιστα), νότια της Θεσσαλονίκης, στην κοιλάδα της Καλαμαριάς. ·
Η Μυγδονία κατοικήθηκε παλαιότερα από τους Ήδωνες που μετά την μακεδονική κατάκτηση μετανάστευσαν πέρα του Στρυμονικού (Θουκ. Β. 99). Τη Μυγδονία κατέκτησε ο Αλέξανδρος Α' οπότε και απετέλεσε επαρχία. του Μακεδονικού Βασιλείου. ΠΕΡΙΟΔΕΙΑ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΑΥΛΟΥ Στην πορεία τους για τη Θεσσαλονίκη, κατά τη Β περιοδεία, ο Απόστολος Παύλος με τον Σίλα πέρασαν από την Αμφίπολη και την Απολλωνία, αλλά. δεν στάθηκαν ιδιαίτερα, όπως μας πληροφορούν οι Πράξεις των Αποστόλων: «Διοδεύσαντες δε την Αμφίπολιν και Απολλωνίανήλθον εις Θεσσαλονίκην, όπου ην η συναγωγή των Ιουδαίων» (πραξ. 17,1 ). ·
Η Απολλωνία, πόλη κτισμένη στη νότια όχθη της λίμνης Βόλβης, αποτελούσε από την αρχαιότητα σημαντικό κόμβο, κυρίως για στρατιωτικούς λόγους, χάρη στη θέση της κοντά στη λίμνη, για τον έλεγχο που μπορούσε να έχει στο πέρασμα, καθώς ήταν επίσης πολύ κοντά σε μια άλλη πολύ σημαντική πόλη, την Όλυνθο (Χαλκιδικής). Η Απολλωνία βρισκόταν στην Μυγδονία της Μακεδονίας, χτισμένη από το 432 π.Χ., και στη συνέχεια κατοικήθηκε από τους Χαλκιδιαίους οι οποίοι ανέβηκαν από τη γειτονική Σιθωνία.
Πολιούχος Θεός ήταν ο Απόλλωνας, στον οποίο ήταν αφιερωμένος ένας επιβλητικός ναός, που αποτελούσε πραγματικό στολίδι για την πόλη. Η Απολλωνία διατήρησε τη στρατηγική της θέση και στους κατοπινούς χρόνους καθώς η Εγνατία οδός περνούσε δίπλα της, και συνέχισε να είναι σημαντικός στρατιωτικός σταθμός τόσο κατά τους Βυζαντινούς χρόνους, όσο και κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας.
Σύμφωνα με την παράδοση κοντά στη βόρεια πλευρά του αρχαίου ναού υπήρχε το
«βήμα του Αποστόλου Παύλου», το σημείο απ' όπου πέρασε και στάθηκε ο
Απόστολος. Εκεί υπήρχε πηγή με νερά της οποίας θεωρήθηκαν ως το άγιασμα του
Αποστόλου Παύλου. Ακόμη και κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, οι Τούρκοι -.κατακτητές σέβονταν τη θαυματουργή δύναμη της πηγής αυτής, θεωρώντας το νερό της φάρμακο -και βάλσαμο κατά του κακού. Αυτό στάθηκε ικανό να γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης από τους ίδιους τους Τούρκους, καθώς κάθε εβδομάδα οργάνωναν μεγάλο παζάρι και πουλούσαν το νερό στους πιστούς που έπαιρναν το άγιασμα του Αποστόλου. Χάρη στο μεγάλο αυτό παζάρι η Απολλωνία έμεινε γνωστή και με το όνομα «Παζαρούδα».
• Η Νεολιθική εποχή έχανε την εμφάνισή της γύρω στο 8000 π.Χ. οπότε χρονολογούνται οι πρώτες φάσεις των οικισμών. Στην κεντρική Μακεδονία σημαντικότερος ήταν αυτό της Νέας Νικομήδειας, οικισμοί εντοπίστηκαν στο Στίβο, στην Όλυνθο, στη Μεσημεριανή και στο Ροδοχώρι.
• Οι σημαντικότεροι οικισμοί της Εποχής του Χαλκού, που ακολούθησε την Νεολιθική εντοπίστηκαν στην Μυγδονία στην Όλυνθο, στον Μολυβόπυρyο, στην Καλαμαριά, στο Περιβολάκι, στην Άσσηρο, στην Καλίνδοια. ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ • Το 1821 στον ξεσηκωμό της Χαλκιδικής (Μάιος- Ιούνιος) ο Εμμανουήλ Παππάς στην μονή Εσφιγμένου όπου ορίστηκε ως αρχιστράτηγος του αγώνα, διαιρεί τη δύναμη των πολεμιστών σε δύο φάλαγγες. Την πρώτη αναλαμβάνει ο ίδιος και την δεύτερη θέτει υπό την ουσιαστική αρχηγία του ανδρείου οπλαρχηγού
. Καπετάν Χάψα.
•· . Η δεύτερη φάλαγγα υπό τον Καπετάν Χάψα, ανεβαίνει στον Χολομώντα και δια μέσο της Γαλάτιστας φτάνει στα Βασιλικά, αφού έτρεψε σε φυγή το ευρισκόμενο εκεί απόσπασμα του Αγκούς αγά, και καταδιώκει τους Τούρκους προς τη Θεσσαλονίκη.
• Το πρώτο τμήμα υπό τον Γεδεών Ξενοφωντινό και τον Μητροπολίτη Ιερισσού Αρδαμερίου και Αγίου Όρους Ιγνάτιο κατευθύνεται στα Μαντεμοχώρια και στις 3
Ιουνίου οι Μαντεμοχωρίτες επαναστατούν και ενώνονται με τις δυνάμεις του Εμμανουήλ Παππά. Απ' εκεί ο Εμμανουήλ Παππάς προελαύνει μέχρι την Παζαρούδα και την Ν. Απολλωνία, όπου στρατοπεδεύει γιατί διστάζει να προχωρήσει στην κοιλάδα του Λαγκαδά.
Ο αρχηγός της Χαλκιδικής ήταν ενθουσιώδης πατριώτης, ανέπτυξε σοβαρή ενεργητικότητα και πρωτοβουλία, στερούνταν όμως στρατηγικής πείρας και την
τελευταία στιγμή δίστασε να προχωρήσει. Δυστυχώς εκείνη τη στιγμή κανένας ηγέτης δε βρίσκονταν στην Ελλάδα για να διευθύνει τον αγώνα και να αντιληφθεί ποιό ρόλο έπαιζε η επανάσταση της Χαλκιδικής, που αποτελούσε σοβαρή απειλή στα πλευρά των Τούρκων.
Στο μεταξύ ο Μπαϊράμ πασάς, που προορισμός του ήταν να καταστείλλει την επανάσταση της Νότιας Ελλάδας, φτάνει στα στενά της Ρεντiνας με ισχυρές 1Cαι αξιόμαχες δυνάμεις και απωθεί τους ενθουσιώδεις αλλά ασύντακτους και κάκιστα εξοπλισμένους Έλληνες επαναστάτες. Ο Εμμανουήλ Παππάς διατάζει εσπευσμένα υποχώρηση στα ορεινά του Χολομώντα, αλλά το τουρκικό ιππικό από 3000 ιππείς προλαβαίνει την οπισθοφυλακή κοντά στην Ν. Απολλωνία και σχεδόν τη διαλύει. Προελαύνοντας οι Τούρκοι πυρπολούν όλα τα Ελληνικά χωριά της περιοχής και ακολουθεί η ιcκαταστροφή της Χαλκιδικής. ΕΠΙΛΟΓΟΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ Όλα τα προηγούμενα αναφέρθηκαν, λίγο αναλυτικά, όχι για να κουράσουν τον αναγνώστη, αλλά για να τον ενημερώσουν ώστε να γνωρίζει γεωγραφικά και χρονικά την τοποθέτηση των όσων θα ακολουθήσουν. Από ότι προκύπτει από όσα προηγήθηκαν στην περιοχή μας, αναφέρονται ως σπουδαιότεροι οικισμοί η Λητή και η Νέα Απολλωνία.
Στη στενή περιοχή του χωριού μας, δεν αναφέρεται ιστορικά κάποιος σημαντικός
οικισμός πλην μερικών ευρημάτων στο Στίβο κατά την νεολιθική εποχή. Ωστόσο από ιστορικές πηγές προκύπτει ότι στην κοιλάδα του Λαγκαδά κατά την Τουρκοκρατία υπήρχαν κάποιοι οικισμοί. Από το τέλος της Τουρκοκρατίας ξεκινούμε λοιπόν την αναφορά μας ειδικότερα για το χωριό μας. ΓΕΡΑΚΑΡΟΥ Έχει έκταση 18km 2 (τετραγωνικά. χιλιόμετρα). Κατοίκους είχε: 1149 το 1971, 11 71 το 1981, 1249 το 2001 και1.223 το 2011. Βρίσκεται ανατολικά της Θεσσαλονίκης και πάνω στον παλαιό δρόμο προς Καβάλα, σε υψόμετρο 140m και σε απόσταση 36km. Στα βορειοδυτικά υπάρχει η λίμνη Κορώνεια (Αyίου Βασιλείου), ενώ στα νοτιοδυτικά υψώνεται ο Χορτιάτης.
Το χωριό έχει κατά καιρούς δοκιμαστεί πολύ από τους σεισμούς, επειδή βρίσκεται στη σεισμογενή περιοχή της λίμνης Βόλβης. Παλαιά ονομασία του χωριού ήταν Δογαντζή (τογάν: γεράκι).
Στην κοινότητα Γερακαρούς υπαγόταν μέχρι το 1927 ως οικισμός της και το χωριό
Βασιλούδι.
Λίγα πληροφοριακά στοιχεία για τη θέση του χωριού:
Ο κ. Hammod (Άγγλος ιστορικός) τοποθετεί στην περιοχή Γερακαρούς τον σταθμό της παλαιάς Εγνατία οδού Melissurgin.
Ο κ. Μουτσόπουλος (καθηγητής της πολυτεχνικής σχολής του Πολυτεχνείου
Θεσσαλονίκης), θεωρεί ότι στη Γερακαρού κατέληγε ο εσωτερικός κλάδος της Εγνατίας οδού από τον Χορτιάτη, ο οποίος συναντούσε τον ανατολικό κλάδο που έφτανε από τον Άγιο Βασίλειο.
Στις αρχές του προηγούμενου αιώνα (1900) το χωριό το βρίσκουμε να κατοικείται
από Τούρκους. Στον δυτικό συνοικισμό του χωριού. (Τσιφλίκι), βρίσκεται ο Μπέης και γύρω από αυτόν οι υποτακτικοί του. Στον ανατολικό συνοικισμό κατοικούν αρκετές οικογένειες τούρκων, οι οποίες με την ανταλλαγή θα φύγουν αφήνοντας πίσω τους πλινθόκτιστες κατοικίες ή μικρές αποθήκες. Ανάμεσα στα κτίσματα που άφησαν πίσω τους οι Τούρκοι είναι και το «τζαμί». Σε αυτό το κτίριο που βρίσκονταν πίσω από το κτίριο του δήμου που στεγάζεται το ΚΑΠΗ και ο Πολιτιστικός Σύλλογος λειτούργησε για πρώτη φορά το Δημοτικό Σχολείο. Μαζί με τους Τούρκους αυτή την εποχή ζουν λίγες αυτόχθονες ελληνικές οικογένειες:
1. Τζίτζικα (είχαν έρθει από το Λιβάδι)
2. Τανούδη (πιθανό από Χορτιάτη)
3. Κάποιες οικογένειες γύρω από το κονάκι του Μπέη. Η ζωντανή παράδοση λέει ότι ο Απόστολος των Εθνών Παύλος στο ταξίδι του προς Φιλίππους Καβάλας σταμάτησε στη Γερακαρού και μας άφησε την εξής περιγραφή- μαρτυρία : «Το χωρίον διασχίζεται υπό χείμαρρο που αναβλύζει από την τοποθεσία Ζερβενίκια, κοντά στο χωριό Αρδαμέρι και στις δύο πλευρές του υπάρχουν πυκνές δενδροστοιχίες πλατάνων» ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ Στην ενορία Αγίου Γεωργίου Γερακαρούς λειτουργούν δύο Ιεροί Κοιμητηριακοί Ναοί. Ο ένας είναι αφιερωμένος στον Άγιο Γεώργιο και ανηγέρθη το 1400 μ.Χ και ο άλλος στο Γεννέσιο της Θεοτόκου και ανηγέρθη το έτος 1947 μ.Χ. Και οι δυό μαζί καταλαμβάνουν μία έκταση 17 στρεμμάτων. Ο ιερός Ναός του Αγ. Γεωργίου είναι δωρεά του τοπάρχη του Ντογαντζή ΜΠΕΚΙΡ ΜΠΕΗ , ο οποίος είχε το κονάκι του (κατοικία) στο σημερινό τσιφλίκι. Η δωρεά έγινε χάριν των τότε λιγοστών ντόπιων κατοίκων Ορθοδόξων Χριστιανών, αλλά και γιατί ο Μπέης και οι Τούρκοι γενικώς φοβούνταν και σέβονταν τον θαυματουργό Άγιο. Ο Μπέης ήθελε την εκκλησία κοντά στη κατοικία του. Όταν πήγαν να τη θεμελιώσουν και να τη χτίσουν , η εικόνα «έφυγε» από το κονάκι του και πήγε στο σημείο που είναι σήμερα χτισμένος ο Ιερός Ναός του προστάτη του χωριού μας και έτσι δεν έγινε το άνομο θέλημα του ΜΠΕΚΙΡ ΜΠΕΗ. Η παρουσία του χριστιανισμού στην περιοχή αρχίζει με τη διάβαση του Αποστόλου
Παύλου από την Απολλωνία η οποία περιγράφεται στις πράξεις των Αποστόλων και όπου πιστεύεται πως ο Παύλος κήρυξε.
Δεν υπάρχουν μαρτυρίες για την ύπαρξη χριστιανικών κοινοτήτων παρά μόνο μετά
τον 3° αιώνα. Η χρονολογία θεμελίωσης του ναού τοποθετείται γύρω στο 1400 μ.Χ.. Ο λόγος που υπαγόρευσε την ανάγκη ίδρυσης του ναού ήταν η μεγάλη απόσταση από το Αρδαμέρι, όπου ήταν η έδρα της επισκοπής από τον 10° αιώνα, όπου πήγαιναν οι
κάτοικοι του «Δογαντζί», σημερινής Γερακαρούς για όλες τις θρησκευτικές τους ανάγκες.
Η επισκοπή Αρδαμερίου κάνει την εμφάνισή της τον 10° αιώνα με το όνομα
Ερκούλων και έδρα τα Έρκουλα, το σημερινό Αρδαμέρι.
το· 1638 η έδρα μεταφέρεται στη Γαλάτιστα και η επισκοπή λαμβάνει τον τίτλο
«Αρδαμερίου και Γαλατίστης». Η επισκοπή αναβιβάστηκε το 1924 σε Μητρόπολη. Το έτος 1934 όμως καταργήθηκε και συγχωνεύτηκε με τη Μητρόπολη Ιερισσού δημιουργώντας τη σημερινή Μητρόπολη Ιερισσού, Αγίου Όρους και Αρδαμερίου. Στην επανάσταση του 1821 επίσκοπος Αρδαμερίου ήταν ο Ιγνάτιος, ο οποίος κήρυξε την επανάσταση στη Γαλάτιστα, μετά την αποτυχία της οποίας κάηκε σαν αντίποινα και ο ναός του Αγίου Γεωργίου.
Ερχόμενοι οι πρόσφυγες από το 1914 και μετά βρήκαν στο χωριό ήδη τον ναό του Αγίου Γεωργίου. Σ' αυτόν εκτελούσαν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα για πολλά χρόνια, μέχρι που κτίστηκε ο νέος ναός του Γεννεσίου της Θεοτόκου. Είναι κοιμητηριακός ναός, βρίσκεται δίπλα στην παλιά εθνική οδό Θεσνίκης- Καβάλας, στα βόρεια του χωριού και ΒΑ του οικισμού Τσιφλίκι , δίπλα στην όχθη του ρέματος της Γερακαρούς. Προστατεύεται από την εφορία Αρχαιοτήτων.
Παλαιά υπήρχε δίπλα στον ναό ψηλό ξύλινο καμπαναριό το οποίο καταστράφηκε.
Στη θέση του κτίστηκε το σημερινό μικρότερο γραφικό καμπαναριό. Ο Ιερός Ναούς κάηκε δύο φορές κατά τα επαναστατικά χρόνια 1751 και 1821. Υπήρχε παράδοση ότι ο ναός υπήρξε μετόχι της Ι.Μ Γρηγορίου του Αγίου Όρους. Οι αρχικές διαστάσεις ήταν 15*8 μέτρα, μεγαλύτερος δηλαδή από τις σημερινές. Σήμερα, μετά την επισκευή του το 1964, το κεντρικό τμήμα της άνω δομής είναι υπερυψωμένο και φέρει δίριχτη στέγη με κεραμίδια. Έχει εξωτερικές διαστάσεις 12,5χ7,5 μέτρα με συνεχόμενο σκέπαστρο από τζαμαρία στηριγμένη σε ημιτοίχιο από τη μια μεριά και τοίχο από την άλλη. Το τέμπο αγιογραφημένο στην εποχή της ανέγερσης του Ναού φέρει εικόνες με χρονολογίες του 19ου αιώνα. Κάποιες από τις εικόνες είναι φερμένες από τους πρόσφυγες του 1922 και δωρισμένες στο Ναό ως αφιερώματα, μαζί και με άλλες στα κατοπινά χρόνια. Γνώρισμα της αρχαιότητας του ναού είναι ότι οι είσοδοι τόσο από τα Νότια όσο και από τα Δυτικά του Ναού είναι πολύ χαμηλές, γνώρισμα της εποχής της Τουρκοκρατίας για τους γνωστούς λόγους. Ο ναός σήμερα είναι επισκέψιμος και στην ιερά Πανήγυρης γίνεται περιφορά της εικόνας, πανηγυρική θεία λειτουργία και διάφορες εκδηλώσεις με παραδοσιακά εδέσματα χορούς και μουσική. Στην ενορία μας λειτούργησαν οι εξής ιερωμένοι: ο Ιερομόναχος Δημήτριος ο Αγιορείτης, ο παπά- Ηράκλης Τιτόπουλος, ο παπά-Θανάσης Μαρκόπουλος, ο Σεβαστιανός Χατζάκης και ο σημερινός πάτερ Δημήτριος Καραγιάννης. Στο περίβολο των 2 ιερών Ναών είναι ανηγερμένο το Ηρώο πατριωτών Ηρώων και Μαρτύρων της Ελευθερίας της πατρίδος, οι οποίοι έπεσαν αγωνιζόμενοι κατά τη διάρκεια των εξής πολέμων: 1) των Βαλκανικών Πολέμων 1912-1913 με ευτυχή κατάληξη την απελευθέρωση του Βορειοελλαδικού χώρου και 2) της Μικρασιατικής Εκστρατείας με μοιραία κατάληξη την ανυπολόγιστη ζημιά για το Έθνος και την πατρίδα. Ακόμη πρέπει να θυμηθούμε και στο σπάνιο, τραγικό γεγονός, όταν το 1945 το ποτάμι κατέβασε μεγάλους όγκους θολών και ορμητικών νερών που με άγριο βοητό παρασύροντας ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΟΙ ΠΡΟΣΦΥΓΈΣ Τον Οκτώβριο του 1912 ο Ελληνικός στρατός μετά την κατάληψη - ύστερα από σκληρή μάχη- των Γιαννιτσών κατευθύνεται προς τη Θεσσαλονίκη:
Στnς 26 Οκτωβρίου ο Ταξίμ πασάς παραδίδει την Θεσσαλονίκη στον βασιλιά
Κωνσταντίνο. Έτσι ένα μεγάλο μέρος της Μακεδονίας είναι πλέον ελληνικό.
Οι Τούρκοι αρχίζουν να εγκαταλείπουν τα χωριά τους και μέσω Θεσσαλονίκης κατευθύνονται προς την Τουρκία. Στην ανατολική Μακεδονία έχουμε τους Βούλγαρους τους οποίους απώθησε ο ελληνικός στρατός ύστερα από σκληρές μάχες, που συνθέτουν τον 2° Βαλκανικό πόλεμο. Σ' αυτό το διάστημα οι Έλληνες της Ανατολικής Θράκης δέχονται αφόρητες πιέσεις από τους Βούλγαρους με αποτέλεσμα να εγκαταλείπουν τους τόπους τους και να κατευθύνονται προς την ελεύθερη πλέον
Ελλάδα.
Μέσα σ' αυτό το χρονικό πλαίσιο λοιπόν ·έχουμε τους πρώτους πρόσφυγες το 1914 στη Γερακαρού από την περιοχή της Αδριανούπολης. Είναι οι οικογένειες Τερζάκη Σταύρου και Ηλιάδη.
Κατά τον Α' Παγκόσμιο πόλεμο και την παρουσία του ελληνικού στρατού στην Ανατολική Θράκη η κατάσταση κάπως ομαλοποιήθηκε με αποτέλεσμα πολλοί από τους Θρακιώτες πρόσφυγες να ξανά επιστρέψουν στον τόπο τους.
Αργότερα όμως με την δημιουργία μετώπου στην Καλλίπολη και γενικά στην Ανατολική Θράκη οι πιέσεις άρχισαν πάλι να εντείνονται σε βάρος των Ελλήνων. Έτσι έχουμε ένα δεύτερο κύμα προσφύγων από την Θράκη το 1918. Ενδεικτικά είναι οι οικογένειες Ροντίδη, Γιαννόπουλου, Τριγκόπουλου, Ναζιρη και Δεμερτζη.
Κάποιες από τις οικογένειες αυτές τακτοποιούνται προσωρινά σε οικήματα που εγκατέλειψαν οι τούρκοι. Αρχίζει λοιπόν κατά κάποιο τρόπο η δημιουργία του νέου χωριού με την αντικατάστασή των Τούρκων από τους πρόσφυγες Έλληνες.
Ένα μεγάλο μέρος των κατοίκων του χωριού φτάνει εδώ το χρονικό διάστημα 1920-
1914.
Τότε έρχονται λόγω ανταλλαγής κυρίως Πόντιοι από διάφορες περιοχές του Πόντου (Τραπεζούνrα, Φάτσα, Σαμψούντα κλπ) αλλά και πρόσφυγες από τηv Μικρά Ασία (Μικρασιάτες). Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Μαραβελάτης αναφέρει: «πρόσφυγες του Σεβδήκιοϊ (περιοχή Σμύρνης) ανεχώρησαν αρχάς Σεπτεμβρίου 1922 και εγκαταστάθηκαν σε Γερακαρού». (να ένα θέμα προς αναζήτηση, ποιές οικογένειες είναι αυτές;)
Το 1930 γίνεται η διανομή κλήρου σε όσους εγκαταστάθηκαν στη Γερακαρού.
Αν η πληροφορία δεν είναι λανθασμένη, η διανομή έγινε με μέτρο τα άτομα - παιδιά της οικογένειας.
Για κάθε παιδί δίνονταν 16 γαλλικά στρέμματα. (1 γαλλικό στρέμμα = 1000
τετραγωνικά μέτρα). Έτσι δημιουργήθηκαν κλήροι των:
μισός κλήρος, που αντιστοιχούσε σε 16 στρέμματα ένας κλήρος, που αντιστοιχούσε σε 32 στρέμματα
ένας και μισός κλήρος, που αντιστοιχούσε σε 48 στρέμματα
Μέχρι το 1927 ήταν οικισμός της Γερακαρούς και το Βασιλούδι, οπότε έγινε μετά ξεχωριστή κοινότητα.
Στα διάστημα αυτό (1922-1930) οι πρόσφυγες προσπάθησαν να τακτοποιηθούν κάπως είτε σε κτίσματα που βρήκαν, είτε κάποιοι έκτισαν από μόνοι τους δικές τους κατασκευές ή ακόμα και σε κτίσματα που κατασκεύασε ο εποικισμός. ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Όπως αναφέρθηκε προηγούμενα, ερχόμενοι οι πρόσφυγες στη Γερακαρού βρήκαν εκκλησία (τον Άγιο Γεώργιο), όχι όμως σχολείο. ..
Ξέρουμε από την ιστορία ότι πάντοτε σε έναν οικισμό οι κάτοικοι το πρώτο που φρόντιζαν ήταν να έχουν εκκλησία και σχολείο.
Έτσι λοιπόν σ' αυτό το πνεύμα οδηγούμενοι και οι νέοι κάτοικοι της Γερακαρούς, αφού βρήκαν εκκλησία, έστρεψαν τις προσπάθειές τους στο να κτίσουν σχολείο.
Βέβαια μέχρι να χτιστεί το νέο σχολείο μαθήματα γίνονταν στο «τζαμί», αυτό που άφησαν οι Τούρκοι μετά την αποχώρησή τους. Το νέο σχολείο που κτίστηκε είναι το κεντρικό κτίριο που έχουμε σήμερα, το οποίο θεμελιώθηκε το 1926 και λειτούργησε για πρώτη χρονιά το 1928. Κτίστηκε με τη συμμετοχή όλων των χωριανών.
Οι χωριανοί οργανώθηκαν σε ομάδες: άλλοι να μαζεύουν τις πέτρες στο ποτάμι, άλλοι να τις μεταφέρουν με κάρρα (άλογα του Χατζηδάκη) άλλοι να βοηθούν τους κτίστες και άλλοι να κάνουν άλλες βοηθητικές δουλειές, ώστε σε σύντομο χρόνο (δύο χρόνια) να κτιστεί το μεγάλο αυτό κτίριο, όλο πέτρινο. Μαζί με το σχολείο έγινε και το σπίτι του δασκάλου στο βορειο-δυτικό μέρος του σχολείου, σε απόσταση περίπου 200m. Αυτό ήταν μονώροφο κτίριο με ένα χολ. Τα δύο δωμάτια αριστερά και δεξιά του χολ. Για την ιστορία, παρόμοιο στην κατασκευή σχολείο υπάρχει στο χωριό Αδάμ, που τώρα λειτουργεί σαν μουσείο. ·
Το αρχικό κτίριο του σχολείου που περιγράψαμε δέχτηκε μερικές τροποποιήσεις
λόγω του μεγάλου σεισμού του 1978 και αναπαλαιώθηκε το 2002 ενώ από το 1975 και μετά λειτουργεί και το Νηπιαγωγείο. Οι τροποποιήσεις που έγιναν είναι οι εξής: . α. Αλλαγή της αρχικής σκεπής.
β. Χαμήλωμα του επάνω ορόφου (γι' αυτό σήμερα. θα δείτε τον επάνω όροφο χαμηλότερο από τον κάτω).
γ. Αλλαγή στην πρόσοψη του επάνω ορόφου, οπότε καταστράφηκε η ομοιότητα της
πρόσοψης πρώτου και δεύτερου ορόφου.
δ.. Αλλαγή των πατωμάτων που γίνανε τώρα τσιμεντένια.
ε. Τέλος, το κτίριο περιμετρικά ενισχύθηκε με σιδηροπλέγματα, ώστε να έχει δυνατή
. θωράκιση για κάθε μελλοντικό σεισμό. · Στο προκατασκευασμένο αντισεισμικό Δημοτικό Σχολείο το 1979, που ήταν αφιερωμένο στο Παιδί, λειτούργησε υπό την επιμέλεια του κ. Δημήτρη Καραφουλίδη και της συζύγου του Σοφίας κάθε Πέμπτη βράδυ επί τρίωρο χοροδιδασκαλείο, στο οποίο διδάχθηκαν βασικοί παραδοσιακού ποντιακοί χοροί σε μαθητές Δημοτικού Σχολείου και Γυμνασίου της Γερακαρούς και του Βασιλουδίου.Φυσικά, η όλη προσπάθεια τελούσε υπό την έγκριση της Δημοτικής Επιθεώρησης Λαγκαδά και τη συμπαράσταση του Διευθυντή του Σχολείου, Βασίλη Τσιτσόπουλου. Το χοροδιδασκαλέιο έδωσε δύο πολυμελή χορευτικά συγκροτήματα και ένα χορωδιακό με τα οποία κυρίως κάναμε μία τηλεοπτική εκπομπή με θέμα τον ποντιακό παραδοσιακό γάμο από το κανάλι της ΥΕΝΕΔ τον Νοέμβρη του 1979 με τον δημοσιογράφο και συγγραφέα Νέστορα Μάτσα «Από το περιβόλι του λαού μας» και μια άλλη από το ραδιοφωνικό κανάλι της Πανελλήνιας Ένωσης Ποντιακών Σωματείων, «Ποντιακή Ηχώ» με συνεργάτη τον κ. Στάθη Ευσταθιάδη λαογράφο- συγγραφέα. Τέλος, ποιος δε θυμάται το δάσκαλο τον κύριο Τόκα, την κυρία Καίτη, τη κυρία Νίνα, τον κύριο Μωραίτη, την κυρία Αφροδίτη, τον κύριο Τσαγκαλίδη. Αναφέραμε τους πιο γνωστούς από τους πολλούς και διάφορους που υπηρέτησαν το χωριό.
Το 1931 έρχονται στη Γερακαρού διάφορες οικογένειες που αποζημιώθηκαν, ωστόσο όμως σε άλλη περιοχή κυρίως Καλαμαριά, και μένουν πλέον μόνιμα στην Γερακαρού.
Το 1934 εyκαθίστανται μόνιμα οι χωριό οι Σαρακατσάνοι (γνωστοί ως βλάχοι), οικογένειες Κομματαίων.
Θα πρέπει να αναφερθεί ότι αυτοί και επί Τουρκοκρατίας έφερναν τα κοπάδια τους
στην περιοχή κατά τους θερινούς μήνες, κατά τις γνωστές μετακινήσεις τους. ·
Έτσι λοιπόν η όλη περιοχή τους ήταν γνωστή, γι' αυτό και παρέμειναν πλέον μόνιμα ως δημότες στην Γερακαρού.
Μια άλλη μικρή ομάδα προσφύγων από την Ρωσία φθάνουν στο χωρίο το 1939. Ακολουθεί ο Β' παγκόσμιος πόλεμος και η κατοχή. Στα χρόνια της κατοχής σημαντικό ρόλο στη διαβίωση των κατοίκων έπαιξε η λίμνη με τα πολλά και νόστιμα ψάρια της.
Για την ιστορία για να μαθαίνουν οι νέοι του χωριού, γιατί οι παλαιοί το γνωρίζουν στην κατοχή στο χωριό μας λειτούργησε ο πρώτος πανελλαδικά παράνομος Ασύρματος αντίστασης, από τον Μπαρκόπουλο (από το Τσιφλίκι) βοηθώντας στην Αντίσταση απέναντι στον κατακτητή ή στην φυγάδευση αγωνιστών στην Μέση Ανατολή. (καλό είναι για το θέμα αυτό του παράνομου ασύρματου, όπως και για άλλα υποθέματα να γραφούν κάποια φορά πολύ περισσότερα). Τελευταία ομάδα προσφύγων που εγκαθίσταται στην Γερακαρού είναι αυτή του 1990 των Ποντίων που ήρθαν από την πρώην Σοβιετική Ένωση.
Έτσι γεννήθηκε και έζησε έναν ολόκληρο αιώνα το χωριό μας, σαν κοινότητα
Γερακαρούς.
Με την διοικητική αναδιάρθρωση σε δήμους με το σχέδιο «Καποδίστρια» έγινε: Δήμος Κορώνειας συμπεριλαμβάνοντας και τα χωριά Λαγκαδίκια, Βασιλούδι, Αγ. Βασίλειο, Αρδαμέρι.
Με το σχέδιο «Καλλικράτης» εντάχθηκε στον Δήμο Λαγκαδά, και προσδιορίζεται σαν «τοπικό διαμέρισμα Δήμου Λαγκαδά».
Διοικητικά ανήκει στον Νομό Θεσσαλονίκης, ειδικότερα στην επαρχία
Θεσσαλονίκης
Πολιτικά ανήκει στην Β' εκλογική περιφέρεια Θεσσαλονίκης. Εκκλησιαστικά ανήκει στην Μητρόπολη Λαγκαδά - Λητής και Ρεντίνης. Παπαδόπουλος Αβραάμ
Μαθηματικός